LỄ HỘI ĐỀN HÙNG – PHÚ THỌ

Lễ hội đền hùng hay còn gọi là giỗ tổ hùng vương được tổ chức từ ngày mùng 8 đến ngày 11 tháng 3 âm lịch, trong đó mùng 10 là chính hội. Lễ hội diễn ra tại đền hùng, tỉnh phú thọ - kinh đô của quốc gia cổ văn Lang. đây là lễ hội mang tính quốc gia để tưởng nhớ các vua hùng đã có công dựng nước. phần lễ được cử hành rất trọng thể, mang tính quốc lễ. Lễ vật dâng cúng là “lễ tam sinh” (1 lợn, 1 dê và 1 bò), bánh chưng, bánh dày và xôi nhiều màu, nhạc khí là trống đồng cổ. Lần lượt các vị chức sắc, bô lão của các làng xã trong vùng và nhân dân, du khách hành hương vào tế lễ trong các đền thờ. phần hội gồm có các hoạt động như thi kiệu, lễ hát thờ (hát Xoan), hát ca trù và các trò chơi dân gian. ngày 6/12/2012, UnESCO đã chính thức công nhận “tín ngưỡng thờ cúng hùng vương”, biểu tượng của tinh thần đại đoàn kết, truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc việt nam, là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

LỄ HỘI CHÙA HƯƠNG

Hội chùa Hương diễn ra trên địa bàn xã hương Sơn, thuộc địa phận huyện mỹ đức, hà nội. ngày mồng 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm là khai hội, lễ hội thường kéo dài đến hạ tuần tháng 3 âm lịch. vào dịp này, hàng triệu phật tử cùng du khách khắp bốn phương lại nô nức trẩy hội chùa hương, cũng là hành trình về miền đất phật - nơi bồ tát Quan thế Âm ứng hiện tu hành để nguyện cầu, thể hiện sự thành kính với đức phật. trước ngày mở hội, tất cả các đền, chùa, đình, miếu đều khói hương nghi ngút, không khí lễ hội bao trùm cả xã Hương Sơn. phần lễ của hội chùa hương rất đơn giản. Ở chùa Hương có lễ dâng hương, gồm hương, hoa, đèn, nến, hoa quả và thức ăn chay. Lúc cúng có hai tăng ni mặc áo cà sa mang đồ lễ chạy đàn rồi mới tiến dùng đồ lễ lên bàn thờ. trong lúc chạy đàn có hai vị tăng ni múa rất dẻo và đẹp mắt. từ ngày mở hội cho đến hết hội, chỉ thỉnh thoảng mới có sư ở các chùa trên đến gõ mõ tụng kinh chừng nửa giờ tại các chùa, miếu, đền. Còn hương khói thì không bao giờ dứt. Lễ hội chùa hương còn là nơi hội tụ các sinh hoạt văn hóa dân tộc độc đáo như bơi thuyền, leo núi và các chiếu hát chèo, hát văn… Lễ hội này có sức thu hút đặc biệt với khách thập phương bởi hành trình ngồi trên thuyền vãn cảnh dọc suối Yến và đường vào non tiên cõi phật rất thi vị.

HỘI LIM

Hội Lim là một lễ hội lớn đầu xuân, diễn ra từ ngày 12-14 tháng Giêng âm lịch hàng năm, trên địa bàn huyện tiên Du, tỉnh bắc ninh, xưa được gọi là vùng Kinh bắc, bao gồm những làng xã cổ nằm quanh núi Lim và đôi bờ sông tiêu tương. hội mở đầu bằng lễ rước. đoàn rước có sự tham gia của đông đảo người dân với những bộ lễ phục xưa, sặc sỡ, cầu kỳ, kéo dài tới gần 1 km. trong phần lễ có tục hát Quan họ thờ thần. Các liền anh, liền chị Quan họ đứng thành hàng trước cửa lăng hồng vân (thờ ông nguyễn đình Diễn, quan trấn phủ xứ thanh hóa, người sinh ra tại thôn đình Cả, xã nội Duệ, huyện tiên Du) hát vọng để ca ngợi công lao của thần. phần hội diễn ra nhiều trò chơi dân gian như đấu võ, đấu vật, đấu cờ, thi dệt cửi, nấu cơm,… nhưng đặc sắc hơn cả là phần hát hội, diễn ra khoảng gần trưa, được tổ chức theo hình thức du thuyền hát Quan họ đối đáp giữa liền anh và liền chị. tối ngày 12 là đêm hội hát thi giữa các làng Quan họ.

HỘI GIÓNG

Được  tổ  chức  từ  ngày  6-8  tháng  Giêng  âm  lịch hàng  năm,  hội  Gióng  là  lễ  hội tưởng nhớ và ca ngợi chiến công của người anh hùng thánh Gióng, một trong “tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian việt nam. Lễ hội mô phỏng một cách sinh động diễn biến các trận đấu của thánh Gióng và nhân dân văn Lang trong cuộc chiến chống giặc Ân, thông qua đó giáo dục lòng yêu nước, truyền thống thượng võ, ý chí quật cường và khát vọng độc lập, tự do của dân tộc. hội Gióng được tổ chức ở nhiều nơi, nhưng tiêu biểu nhất là ở đền Sóc (huyện Sóc Sơn, hà nội). theo truyền thuyết, sau khi đánh thắng giặc Ân, xã phù Linh, huyện Sóc Sơn là nơi dừng chân cuối cùng của thánh Gióng trước khi bay về trời. để tưởng nhớ công lao của đức thánh, tại đây, nhân dân đã xây dựng Khu di tích đền Sóc bao gồm 6 công trình, trong đó có tượng đài thánh Gióng và nhà bia. ngày 6/11/2010, hội Gióng đền phù đổng và đền Sóc Sơn đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

LỄ KHAO LỀ THẾ LÍNH

Lễ Khao lề thế lính là một lễ hội được nhân dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng ngãi duy trì hàng trăm năm nay, thường được tổ chức vào ngày 20 tháng 2 âm lịch hàng năm. thời gian đầu khi mới thành lập đội hoàng Sa, cứ hàng năm, người của đảo Lý Sơn lại được tuyển mộ vào đội này làm binh, phu đi khai thác và bảo vệ hoàng Sa và trường Sa. những chàng trai này thay thế cho đội quân đã ra đảo từ năm trước để tiếp tục nhiệm vụ, vì thế gọi là “thế lính”. Lễ Khao lề thế lính là một lễ hội độc đáo nhằm ghi nhớ công ơn người xưa. Lễ hội được tổ chức tại Âm Linh tự vào các ngày 18, 19, 20 tháng 2 âm lịch hàng năm. Lễ hội tổ chức rất công phu với nhiều công đoạn, song đặc biệt hơn cả là hình thức thả thuyền giấy ra biển, ngụ ý việc ra biển sẽ vẫn mãi mãi được tiếp nối, duy trì. những ngày này, người địa phương còn thực hiện đắp và dọn các ngôi mộ gió của các chiến sĩ hải đội hoàng Sa (những ngôi mộ được đắp để tưởng nhớ những người đã ra đi và không thể trở về). Lễ hội thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, khẳng định truyền thống gìn giữ và bảo vệ lãnh thổ và lãnh hải của đất nước.

HỘI ĐUA VOI BUÔN ĐÔN

Hội đua Voi là một trong những hoạt động của lễ hội văn hóa truyền thống các dân tộc huyện buôn đôn, tỉnh đắk Lắk, được tổ chức hai năm một lần vào tháng 3 dương lịch. đây cũng là mùa ong rừng đi lấy mật và cũng là thời điểm bắt đầu làm nương rẫy. buôn đôn mở hội đua voi cùng với các lễ hội khác như: lễ cúng bến nước, lễ cúng sức khỏe cho voi, lễ ăn trâu mừng mùa (lễ đâm trâu), lễ cúng lúa mới (lễ mừng mùa), ngày hội văn hóa cồng, chiêng... để cầu mong một mùa vụ mới bội thu, mang lại no ấm cho buôn làng. hội đua voi diễn ra trong một ngày với các hoạt động như voi chạy tốc độ, voi bơi vượt sông Sêrêpốk, voi đá bóng. Số lượng tham gia từ 15-18 con voi. hội nhằm tôn vinh tinh thần thượng võ và tài nghệ thuần dưỡng voi của đồng bào các dân tộc tây nguyên, đồng thời cũng là dịp để tạ ơn thần linh, cầu mong mùa màng tốt tươi và ấm no cho buôn làng.

NGHINH ÔNG

Nghinh Ông là lễ hội dân gian lớn nhất ở Cà mau có nguồn gốc xa xưa của người Chăm được người việt tiếp thu, phát triển. nghinh Ông là tưởng nhớ công ơn của loài cá voi – được coi là vị thần đại tướng quân nam hải đã nhiều lần cứu giúp dân đi biển vượt qua sóng to gió lớn. đây cũng là lễ hội cầu cho biển lặng, gió hòa, ngư dân làm ăn may mắn, phát đạt, an khang. Lễ hội được tổ chức trong ba ngày: 14, 15, 16 tháng 2 âm lịch hàng năm tại thị trấn Sông đốc, huyện trần văn thời, tỉnh Cà mau. ngày 15 là chính hội, nghi lễ bắt đầu từ 14 giờ, chủ lễ cùng ban trị sự Lăng Ông trang trọng thỉnh lư hương lên kiệu (long đình), được 8 học trò lễ khiêng và theo hầu. Các đội trống lân, cờ ngũ sắc, đội binh khí: kích, kiếm, bát xà mâu; đoàn múa mâm… ăn mặc lễ phục xếp thành hai hàng dài từ chánh điện ra tới ngoài sân. Khi diễu hành, bà con trong vùng cũng nhập đoàn đi theo. trước đó đã có hàng trăm chiếc tàu đánh cá của ngư dân trong và ngoài tỉnh được trang trí cờ hoa neo đậu dưới bến sông. tàu chủ là chiếc tàu lớn (hoặc 3 chiếc) được chọn đi nghinh Ông. tàu chủ được trang hoàng dây cờ, băng rôn lộng lẫy nhất. Các nghi lễ chính diễn ra trên tàu này. đoàn tàu xuất bến ra biển, rầm rộ và sôi động cả một vùng nước. nếu gặp Ông phun nước (tiếng địa phương gọi là Ông “dội”) thì rước Ông về ngay. nếu không gặp thì chủ lễ đọc bài “nguyện hương” và xin “keo”, khi nào xin được thì thỉnh Ông về. thường thì tàu ra tới vùng nước xanh xa bờ 5, 7 cây số. về đến Lăng Ông mới tổ chức nghi thức tế lễ chính và thỉnh Ông vào chánh điện an vị. bà con và khách thập phương dâng cúng phẩm vật tại đây cho đến khuya.

​